Mentalitetot e osobeno važna stavka koga se analiziraat nekoi aktuelnosti, trendovi ili ako sakate pojavi koi na različni prostori imaat različno vrednuvanje. Našiot mentalitet često imal tendencija da go devalvira svojot potencijal se dodeka ne bide priznat od nekoj stranec ili vrednuvan preku druga kultura koja bi go potvrdila talentot, a so toa i soodvetno nagradila.
Pari kako nadoknada
Dali limitiranite materijalni možnosti bile klučni vo formiranjeto na takov mentalitet nemože nikoj so sigurnos da tvrdi, no fakt e deka kaj nas sekogaš se vodelo smetka da ne se “preplati” nečija darbina zošto se smetalo deka “parite i slavata možat da go rasipat čovekot”?! Iako čovekot ne može da se rasipe ako e zdrav kako psiha i duh pa vo toj kontekst jasno e deka parite i slavata ne gi rasipuvaat lugjeto koi imaat zdrav temel, tuku onie koi gi dobile nespremni ili ednostavno se pogubile vo rasporeduvanjeto na prioritetite.
Uspešni, bogati i normalni
Prašanje e zošto eden Novak Djokoviќ na primer ne go rasipaa parite и slavata, ili Zdravko Čoliќ koj nikogaš ne bil poročen i poguben, ili našiot Pandev koj ostana skromen i normalen.
Interesno e što mnogu talentirani lugje ne uspeale svojat talent soodvetno da go unovčat što e ušte eden paradoks prisuten na ovie prostori, pa imame avtori koi napišale golemi hitovi ili antologiski pesni, a ziveat pod kirija ili završuvaat vo realni show programi kako bi možele da zarabotat za da preživeat. Nekoi umetnici svesni za finansiskiot poraz što im go isporačalo vremeto i sredinata po “stare dane” se odlučuvaat da odat vo beliot svet kako bi go sočuvale dostoinstvenoto bitisuvanje.
Za žal imaše i takvi primeri na umetnici za koi se sobiraa sredstva kako bi možele soodvetno da se lečat ili operiraat, pa i vo toj kontekst državata nikogaš ne gi zaštitila svoite reprezenti i artisti. Ednostavno kažano kaj nas važi praviloto koj kako ќe se snajde, a ne koj kolku vredi i zaslužuva.
Suzana Spasovska i Lady Gaga
Nie kako nacija gi imame isite aršini za umetnost, sport, moda… Mnogu avangardni pojavi sme znaele pod oko da gledame i potsmešlivo da komentirame. Na primer svetot se fasciniraše od pojavata na Lady Gaga, koja nie ja imavme mnogu porano kako Suzana Spasovska!
Suzi Nacionale mnogu porano od dotičnata Gaga noseše periki i praveše nevoobičaeni kreacii za scenata, a za glasovnite performansi i da ne zboruvam. Daleku, daleku podobri od na Gaga, arno ama pozadi Suze najčesto stoeše samo nejziniot talent i volja, a pozadi Gaga svteski produkciski kompanii koi od nejzinata ludost i smelost napravija brend.
Originalni divi
Slični primeri imaše i vo sosedstvoto kade mentalniot sklop ja odigra klučnata uloga. Taka na prmer hrvatite mnogu otmeno ja prifatija i zaštitija avangardnosta na Josipa Lisac, za razlika od Srbite koi egocentričnosta na Slađana Miloševiќ i Bebi Dol ja vrednuva muzički, no ne i finansiski, pa artiskite bea prinudeni zaradi egzistencijata da rabotat i prestojuvaat vo drugi državi. Nivnite karieri pod svetlata na reflektorite sekogaš izgledale fascinatno i predizvikuvale voshit kaj publikta koja gi sledela, no često realnite životi im bile torbulentni i finansiski nestabilni. Vakvata paradoksalna vistina e potvrdena i od mnogu poznati filmski i teatarski akteri koi ostvarile bezbroj maestralni ulogi, a vo zrelata staros edvaj preživuvaat od svoite penzii. Ednostavno na ovie naši prostori vrednuvanjeto na talentot, orginalnosta i slavata nikogaš ne bile finansiski verificirani, a so toa ne bile ni zaštiteni.
Akterski veličini
Korona krizata dopolnitelno go pokaža sistemskiot feler koga se umetnicite i kulturata vo prašanje pa na eden suštestven način ni prezentira kolku e važno zakonskoto reguliranje na onie profesii koi spagjaat vo sverata na zabava i estrada.
Velat umnite se učat na greškite, a državata redno e da poraboti na propustite i najbrzo da izgotvi zakonska regulativa za zaštita na svoite umetnici. Možebi na toj način ќe uspeeme i sistemski da deluvame na mentalitetot pa ќe naučme da go vrednuvame poveќe svoeto od tugjoto…
Biba KRNČESKA