Skopskata Univerzalna sala i kulturen simbol na grad Skopje, koja skoro deset godini ne beše vo funkcija, a poveќe od šest godini čekaše na rekonstrukciја, vo vtornikot pred pladne izgore vo silen požar koj se raširi za nepoln čas i uništi golem del od vnatrešnosta na objektot što trebaše da bide rekonstruiran. Za sreќa vo požarot nema zaginati, iako dve lica, od okolnite zgradi bile preneseni na Klinikata za toksikologija poradi vdišuvanje gust čad od zapaleniot objekt. Za požarot, kako što soopštija od MVR, na raspit bile povikani tri lica koi, kako što se veli, bile gradežni rabotnici, prisutni vo objektot vo momentot koga se slučilo izbivanjeto na ognot. Iako seušte ne e utvrdena pričinata za požarot, po socijalnite mreži javnosta silno voznemirena ja komentraše ognenata stihija, poistovetuvajќi ja so klasična diverzija. Lugjeto vo nalet na bes i razočaruvanje komentiraa deka ova e namerno podmetnat požar so cel da se spreči rekonstrukcijata na Univerzalna sala i na nejzina lokacijata da se izgradi nekoj sosema drug objekt pozadi koj najverojatno ќe stoi nekoj moќnik od biznis elitata. Gnevot kaj narodot dopolniteno go podgrevaa site izminati godini i samite političari koi nikako ne počnuvaa so rekonstrukcijata na Univerzna i pokraj golemite sumi na pari što im se prefrlaa, no izgovorot sekogaš beše vo proektot za koj Gradot Skopje i Ministersvoto za kultura ne možea da najdat zaednički jazik, pa topkata postojano si ja prefrlaa. Na krajot Grad Skopje se otkaža od rekonstrukcijata započnata vo 2021 godina, velejќi deka nemaat pari za toj zafat. So Vladina odluka Univerzalna premina kaj Ministerstvoto za kultura, so cel otkako ḱe bide završena rekonstrukcijata da mu bide vratena na Grad Skopje. Na 21 fevruari ovaa godina beše najavena rekonstrukcijata, a kako proektant beše naznačen Bujar Muča. Spored togašnite najavi od ministerstvoto, rekonstrukcijata trebaše da završi vo 2026 godina, no namesto finalno obnoven proekt se sluči opožaruvanje.
Inaku samiot objekt pokraj arhitektonskata estetika imaše i humano istoriska dimenzija, zatoa što beše izgraden so donaciite na poveќe od 35 zemji od svetot, kako megjunarodna solidranost posle zemjotresot na Skopje, vo 1963 ta godina.
Univerzna sala beše vistinski Skopski simbol koj imaše i kulturološka, no i sociološka dimenzija, a pred se beše prostor što silno emotivno gi obedinuvaše artistite i umetnicite od site branši zaedno so ljubitelite na umetnosta, odnosno publikata što redovno beše prisutna na mnogute manifestacii koi tamu se održuvaa. Univerzalnata sala beše svoeviden muzej na talentite što tamu se predstavuvaa preku Zlatno slavejče, pa preku Džez festivalot, pa Skopskiot festival, pa Zlatna Bubamara na popularnosta i ušte bezbroj drugi koncertni nastani na domašni i stranski izveduvači koi Skopje verojatno go pametat i preku prostorot vo koj nastapuvale.
So eden zbor štetata što ja predizvika požarot nema samo materjalna i finansiska osnova, tuku taa predizvika i emotivna amplituda na bes, razočaruvanje i rezignacija… So požarot izgore objektot koj čuvaše mnogu ubavi spomeni od sreќnite vreminja, pa mnogu umetnici kako da se zboguvaa so spomenite.
Da se nadevame deka objektot sepak ќe bide vo idnina obnoven i deka odgovornosta za požarot ќe bide locirana, iako toa vo Makedonija dosega e nevidena praksa, no kako što velat nadešta posledna umira…
Biba KRNČESKA
