Čitatelite što redovno ne sledat, znaat deka svoevremeno, odnosno pred godina dena se osmelivme da ja afirmirame gorlivata tema za neregularnostite okolu presmetkite i isplatite na avtorskite nadoknadi od ZAMP i raznite nezakonski dejanija što tamu se slučuvaat, za koi glasno se proiznesoa i poznati estradni ličnosti, odnosno avtori što bea del od tamošnite nadzorni tela.
Na tie tekstovi burno reagiraa prozvanite, ama zadkulisno, no sepak odlučija strateški vo javnosta mudro da molčat, za da im uspee ona narodnata “sekoe čudo za tri dena”?!
I… toa im uspea….Za žal… Ednostavno se dodeka avtorite ne se obedinat vo zaedničkoto isteruvanje na pravdata, odnosno ne zastanat zaedno vo odbrana na svojot avtorki trud, se do togaš ќe ni se slučuva da dobivame poedinečni dopisi i pisma od ceneti avtori koi reagiraat na finansiskoto “devalviranje” na pesnite, odnosno na avtorskata demoralizacija što perfidno so godini ja sproveduvaat rakovodnite strukturi na ZAMP.
Deka e toa taka ni potvrdi i ovoj dopis što go dobivme od počituvaniot avtor, kompozitorot Goce Đukleski, koj na eden konkreten, a istovremeno i filozovski način ni ja prenese moralnata distorzija so koja se soočuvaat avtorite vo ZAMP, a nie vo integralna verzija vi go prenesuvame tekstot:
-“Počituvani, so ovoj dopis sakam da ja informiram javnosta, vo vrska so eden interesen fenomen, što se slučuva vo Združenieto za zaštita na avtorski muzički prava – ZAMP, Skopje.
Imeno, vo ZAMP normite na čest, dostoinstvo i moral veḱe podolgo vreme ne postojat. Toa stana del od nivnata kultura na odnesuvanje i na rabotenje. Ova e tolku rašireno što ne bi trebalo da se iznenadite deka tamu se raboti i se živee so kulturata na lagata. Nevidena sposobnost kojašto ja imaat vrabotenite na site nivoa – sposobnost za laženje. Prosto, neverojaten fenomen.
Isto taka, vo mnogu nezgodna situacija ḱe se najde sekoj avtor, koj što ḱe ja izgovori (ili pobara) svojata vistina – potkrepena so relevantni fakti i dokazi.
Tamu vistina e samo ona što usoglaseno se vpišuva vo slikata kojašto Združenieto ja prifaḱa kako vistina. A, vistinata zvuči kako laga, lagata kako vistina. Lagata za niv e prirodna sostojba, norma na odnesuvanje.
Tuka, dobro bi možela da se vklopi konstatacijata na pisatelot Dobrica Ḱosiḱ: Lagata e potvrda za našata inteligencija.
Za žal, vo vakviot izmamničko nemoralen tanc se vklučeni i odredeni avtori, a motivite im se alčnosta, egoizmot i slično. Kako potvrda za ova, vo prilog vi dostavuvam na uvid izvadok od mojata Individualna presmetka na avtorskite nadomestoci za reparticionata 2022 godina, a koja što do sekoj avtor poedinečno e dostavena pri krajot na mart 2023 godina od strana na ZAMP – kako oficijalen dokument.
Od uvidot vo priloženiot izvadok može so sigurnost da se utvrdi deka na perfiden način se povredeni moite moralni i materijalni avtorski prava. Tuka vistinata, realnosta, pravednosta, srazmernosta i slično, se zameneti so laga od strana na Stručnata služba na ZAMP.
Da pojasnam: spored podatocite od mojata Individualna presmetka, oroto ,,Makedonska fantazija,, – kade što jas sum avtorot na muzikata, a Sašo Livrinski, avtor na aranžmanot, na radio programite bilo izvedeno (kako fon) 535 pati, so vkupna minutaža od skoro 2130 minuti, a za vozvrat na ova mojot avtorski nadomestok iznesuva samo 175 denari.
Blagovremeno, vo poveḱe navrati, reagirav na ovaa nevidena nebuloza (so izmama) podgotvena od strana na ZAMP i barav soodveten i stručen odgovor, a ottamu – okolu tri meseci: molk, molk i samo molk, namesto izvinuvanje i pojasnuvanje.
Posle ova, realno e čovek da se somneva deka tamu e razviena kriminalno koruptivna mreža i so paričnite sredstva, (što se slevaat vo Združenieto po različni osnovi, a istite im pripagjaat na avtorite), si pravat što sakaat i gi delat kako sakaat. Počituvani, zaštitata na avtorskite prava, megju drugoto, e i merka na civiliziranosta na edno opštestvo. Vo ovaa nasoka, bi rekol: onoj što ne gi počituva avtorskite prava, ne go počituva i čovekovoto dostoinstvo, odnosno dostoinstvoto na avtorite. Za golemiot filozof Kant dostoinstvoto e zasnovano vrz razumot (intelektot). Tokmu razumot ovozmožil čovekot (avtorot) da se tretira kako cel, a ne kako sredstvo. I da zaklučam: očigledno e deka nekoi lugje od vrabotenite vo ZAMP (no i od avtorite) imaat problem so razumot i so moralot. Da se nadevame na podobro utre, za dobroto na site avtori”- porača Đukleski preku pismenoto obraќanje koe stigna vo našata redakcija i koe vo ime na novinarskata etika celosno go objavuvame.
Dali nekoja institucija konečno ќe se odvaži zakonski da reagira na se pozačestenite prozivki i vpereni prsti kon rakovodnite strukturi vo ZAMP ostanuva da vidime. Od dosegašnata praksa mesto za optimizam nema, no velat deka nadešta posledna umira, pa na hrabrite ne im ostnuva ništo drugo osvem so svojata glasnost da se obiduvaat da go razbudat institucionalnoto deluvanje…
Biba KRNČESKA
